Matera, czyli miasto wykute w skale – jedno z najstarszych miast we Włoszech, jak i w całej Europie. Według wielu, jest też najpiękniejszym miastem we Włoszech. Po prostu musicie tu przyjechać! Sami nie sądziliśmy, że Matera zrobi na nas tak ogromne wrażenie.
Od samego wejścia do Sassi, czyli historycznej części miasta, Matera zachwyca swoim niezwykłym urokiem i tajemniczością. Przypomina ona wręcz scenę z filmu, co zresztą nie jest przypadkiem – miasto to często służyło jako tło dla licznych produkcji filmowych, w tym biblijnych epików i oscarowych hitów, w tym znanego filmu “Pasja”. W 2021 roku Matera znalazła się na ustach całego świata jako jedna z głównych lokalizacji w filmie „Nie czas umierać” – najnowszej odsłonie przygód Jamesa Bonda. Sceny nakręcone w tym historycznym mieście z pewnością przyczyniły się do wzrostu jego popularności i zainteresowania turystów.
Jednak życie w Materze przez długi czas było dalekie od idyllicznego. W XX wieku Sassi były synonimem skrajnej biedy i złych warunków sanitarnych. Ludzie żyli tam w ciasnych, wilgotnych jaskiniach, często bez dostępu do podstawowych udogodnień, takich jak bieżąca woda czy kanalizacja. Rodziny gnieździły się w jednym pomieszczeniu razem ze swoimi zwierzętami, co sprzyjało szerzeniu się chorób. Malaria, tyfus i inne choroby zakaźne były na porządku dziennym. Warunki życia były tak tragiczne, że w latach 50. XX wieku Matera została nazwana „narodową hańbą” przez ówczesnego premiera Włoch, Alcide De Gasperi.
W odpowiedzi na tę sytuację, rząd włoski podjął decyzję o przymusowym przesiedleniu mieszkańców Sassi do nowych osiedli na obrzeżach miasta. Przez lata Sassi pozostawały opuszczone, a ich stan stopniowo się pogarszał. Dopiero w latach 80. XX wieku zaczęto dostrzegać ich historyczną i kulturową wartość. Rozpoczęto intensywne prace renowacyjne, które przywróciły blask tej wyjątkowej części Matery. W 1993 roku Sassi di Matera zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO, co przyczyniło się do wzrostu zainteresowania tym niezwykłym miejscem.
Dziś Matera jest nie tylko atrakcją turystyczną, ale także żywym dowodem na to, jak miasto może odrodzić się z popiołów. Renowacje i inwestycje przekształciły dawne jaskinie w eleganckie hotele, restauracje i galerie sztuki. Spacerując po Sassi, można zobaczyć, jak historia i nowoczesność splatają się w jedną harmonijną całość. Matera z miasta biedy stała się symbolem odrodzenia i kulturowej różnorodności, co czyni ją miejscem naprawdę wyjątkowym i wartym odwiedzenia.
Co zobaczyć w Materze?
– Sassi di Matera to labirynt kamiennych domostw, kościołów i jaskiń, które były zamieszkane już w czasach prehistorycznych. Spacer po tej części miasta to jak podróż w czasie – od neolitu po średniowiecze, aż do czasów współczesnych, kiedy Matera zyskała miano Europejskiej Stolicy Kultury w 2019 roku.
Jeśli jesteście ciekawi, jak skalne domostwa wyglądały w środku, możecie wybrać się do jednego z dwóch muzeów.
– Casa Grotta del Casalnuovo: początkowo wybraliśmy się tutaj, ale pocałowaliśmy klamkę. Według oficjalnych godzin otwarcia, muzeum powinno być otwarte, ale jednak nie było, więc ciężko stwierdzić, czy to tylko jednorazowy epizod, czy zdarza im się to częściej.
– Casa Grotta nei Sassi di Matera: końcowo udało nam się dostać tutaj. Jest to muzeum, które wiernie odtwarza wnętrze tradycyjnego domu-jaskini, pokazując, jak wyglądało codzienne życie w Materze do lat 50. XX wieku. W muzeum można zobaczyć meble, narzędzia, naczynia i inne przedmioty codziennego użytku, które były wykorzystywane przez mieszkańców. Cena biletu to 5 euro za osobę dorosłą. W cenie jest też audioprzewodnik, który jest dostępny nawet w języku polskim. Miła odmiana :).
– Santa Maria de Idris: Jeden z najbardziej znanych skalnych kościołów, położony na wzgórzu z pięknym widokiem na miasto
– Punkt widokowy z placu przed klasztorem Sant’Agostino – jednak z najpiękniejszych widoków na miasto. Warto tu przyjść, w szczególności wieczorem!
– Piazza Duomo: Plac z katedrą Matera i pięknym widokiem na Sassi
– Punkt widokowy Belvedere di Piazza Giovanni Pascoli
– Kościół oraz plac San Pietro Caveoso
Co zjeść w Materze?
Giù A Sud | Bistrot nei Sassi
Znakomita restauracyjka z niezapomnianym klimatem i niezapomnianym jedzeniem! Szczerze mówiąc, nawet nieco ucieszyliśmy się, że kuchnia w tym regionie jest nieco inna, bo pod koniec wyjazdu mieliśmy już mały przesyt orecchiette oraz innych apulijskich przysmaków – naprawdę miło było zobaczyć w karcie coś innego.
Zdecydowaliśmy się na 2 ciekawe przystawki – bruschettę z karmelizowaną gruszką i pecorino, a także kuleczki chlebowo-serowe (pierwszy raz się z czymś takim spotkaliśmy!).
Oprócz tego mocno polecam Wam makaron Cacio e Pepe z papryczkami (papryczki nie były w ogóle ostre, a tylko dodawały jeszcze lepszego smaku). Suszonymi papryczkami posypano tutaj każde z zamówionych przez nas dań, a później też zauważyliśmy, że sprzedają je tutaj w wielu sklepikach, więc całkiem możliwe, że jest to typowy dla Matery produkt.
Oprócz tego, zamieszczę tu listę restauracji, które zaznaczyłam sobie na Google Maps przed naszym wyjazdem. Wszystkie mają bardzo wysokie oceny i myślę, że każda z nich będzie bardzo dobrym wyborem:
– Osteria MateraMi
– Madame Giulia
– Osteria Pico
– Il Rusticone
– Piu Sud
– Osteria San Francesco
Zamieściłam Wam tę listę, bo zauważyłam, że w Materze restauracje mają naprawdę dziwne dni otwarcia – niektóre są zamknięte w poniedziałki, niektóre we wtorki, niektóre w środy itd. więc warto mieć plan B, na wypadek gdyby wybrane przez Was miejsce było zamknięte. Oprócz tego – jak to zwykle bywa w tych okolicach, dni i godziny otwarcia nie zawsze pokrywają się z tym, co możemy znaleźć w Google Maps!
Gdzie spać w Materze?
Matera oferuje bardzo bogatą bazę noclegową – od luksusowych hoteli, po klimatyczne airbnb z uroczymi tarasikami lub balkonami, z których można podziwiać panoramę miasta. Wiele z nich jest zlokalizowanych w tradycyjnych jaskiniach – ale nie martwcie się! Najczęściej są to całkowicie wyremontowane, luksusowe noclegi, w których będziecie czuli się naprawdę komfortowo. Oto kilka z nich:
Ai Maestri Rooms&Cafè
La Dimora Di Metello
Hydria Rooms
Ile dni w Materze?
Jeśli moglibyśmy zrobić coś inaczej na tym wyjeździe, to zaplanowałabym 1 lub 2 noce w Materze! Zdecydowanie czuliśmy niedosyt, a Matera wieczorem totalnie nas urzekła. Z zazdrością patrzyłam na parę, która wyszła ze swojego airbnb, usiadła w restauracji obok i niespiesznie pili sobie aperolka, patrząc na tę zapierającą dech w piersiach panoramę miasta. Jeśli jednak nie planujecie zostawać na noc, to koniecznie zostańcie do wieczora. Tym bardziej, że około 17.00 wszystkie jednodniowe wycieczki autokarowe już się zwijają, a uliczki Matery robią się kompletnie puste. Zwiedzanie jest wtedy naprawdę przyjemne. Z kolei po zmroku zapalają się lampki, a widok robi się jeszcze piękniejszy! Szkoda byłoby to przegapić, dlatego i my zostaliśmy do późna.
Mam nadzieję, że podobał Wam się ten mini-przewodnik po Materze, a jeśli tak, to koniecznie zajrzyjcie do przewodnika po Polignano a Mare, Monopoli, a także wpisu o tym, co warto zobaczyć w Apulii, które już niedługo pojawią się na blogu!
